İş, fizikte bir cisme uygulanan kuvvetin, cismi belirli bir mesafe boyunca hareket ettirmesi sonucu yapılan enerji transferidir. İşin formülü aşağıdaki gibidir:
W = F ⋅ d ⋅ cos(θ)
Burada:
- W işi (joule cinsinden)
- F uygulanan kuvveti (newton cinsinden)
- d cismin yer değiştirmesini (metre cinsinden)
- θ kuvvet ile yer değiştirme arasındaki açıyı (derece cinsinden) ifade eder.
Eğer kuvvet ve yer değiştirme aynı yönde ise (θ = 0°), cos(θ) = 1 olur ve formül basitleşir:
W = F ⋅ d
Önemli noktalar:
- İş, bir enerji transferidir.
- İş, skaler bir büyüklüktür, yani yönü yoktur. Sadece büyüklüğü vardır.
- Eğer kuvvet cisme hareket ettirmiyorsa (d = 0) veya kuvvet ve yer değiştirme birbirine dik ise (θ = 90°), yapılan iş sıfırdır.
- İş pozitif, negatif veya sıfır olabilir. Pozitif iş, kuvvetin cismin hareketine katkıda bulunduğunu gösterir. Negatif iş, kuvvetin cismin hareketine karşı koyduğunu gösterir (örneğin, sürtünme kuvveti).